Amasya Genelgesi ve Maddeleri (22 Haziran 1919)

Mustafa Kemal Paşa Havza’dan Amasya’ya geçti. Amasya’da Ali Fuat Paşa, Rauf Bey ve Refet Bey gibi isimlerle bir araya geldi. Daha önceden hazırlamış olduğu bir genelgeyi onların da görüşüne sundu ve onaylarını aldı.

Erzurum’daki Kazım Karabekir Paşa’nın da onayını aldıktan sonra bir ihtilal bildirgesini andıran Amasya Genelgesi’ni, müfettişlik yetkilerini kullanarak sivil ve askerî görevlilere gönderdi.

Amasya Genelgesi Millî Mücadele tarihi açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. Vatanın içine düştüğü tehlike belirtilerek Osmanlı Hükûmeti ikaz edilmiş, bu tehlike ile mücadele etmek için halka çağrı yapılmıştır.

Mustafa Kemal Paşa açık bir şekilde resmî görevinin dışına çıkarak millî bir görev üstlenmeye başlamıştır. Bu çalışmalardan haberdar olan İtilaf Devletleri, Mustafa Kemal Paşa’nın görevden alınması için Osmanlı Hükûmetine baskı yapmışlardır.

Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi’ni hazırladığı günlerde Rauf Bey (solda) ve Ali Fuat Paşa (sağda) ile

Baskılar sonucunda Osmanlı Hükûmeti Mustafa Kemal Paşa’yı geri çağırmışsa da o, geri dönmeyerek yoluna devam etmiştir.

Amasya Genelgesi Maddeleri

• Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir.
• Osmanlı Hükûmeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir.
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
• Milletin içinde bulunduğu durumu dünyaya duyurmak için her türlü baskıdan uzak, millî bir kurul oluşturulmalıdır.
• Anadolu’nun her bakımdan en güvenli yeri olan Sivas’ta millî bir kongre toplanacaktır. Kongreye katılmak üzere bütün sancaklardan halkın güvenini kazanmış üç temsilci belirlenerek en kısa zamanda Sivas’a gelmelidir. Ancak bu çalışmalar gizli yapılmalı ve temsilciler gereken yerlerde kimliklerini gizleyerek seyahat etmelidir.
• Doğu vilayetleri adına 10 Temmuz’da Erzurum’da toplanması kararlaştırılan kongreye katılacak delegeler Sivas’ta yapılacak kongreye de katılacaklardır.