Mustafa Kemal Görev Başında

1905’te “kurmay yüzbaşı” rütbesiyle Harp Akademisinden mezun olan Mustafa Kemal, kurmaylık stajı için Şam’daki 5. Ordu emrine atandı.

Şam’da iken Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu. 1907 yılına kadar Şam’da kalan Mustafa Kemal, buradan merkezi Manastır’da bulunan 3. Ordu Karargâhının Selânik şubesine atandı.

Kurmay Yüzbaşı Mustafa Kemal Şam’da, 1906

Mustafa Kemal, Selânik’te iken İttihat ve Terakki Cemiyetine üye oldu. Bu Cemiyet’in çalışmaları sonucu ülkede yeniden Meşrutiyet ilan edildi. Ancak bir süre sonra Meşrutiyet karşıtları İstanbul’da ayaklanma çıkardılar. 31 Mart Vakası adı verilen isyanı bastırmak için Selanik’te, Hareket Ordusu adıyla bir ordu hazırlandı. Bu ordunun ismini Mustafa Kemal koydu. Kurmay başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı Hareket Ordusu İstanbul’a gelerek isyanı bastırdı. Mustafa Kemal, İstanbul’daki görevini tamamladıktan sonra tekrar Selanik’e döndü (1909).

Mustafa Kemal, Hareket Ordusu subayları ile, 1909

Mustafa Kemal 1910 yılında orduyu temsilen Picardie’de (Pikardi) yapılacak askeri manevraları izlemesi amacıyla Fransa’ya gönderildi.

Balkan Savaşları sonrasında Sofya Ataşemiliterliğine atandı (1913). Sofya’da iken Batı’daki kalkınmanın sebeplerini araştırdı.

Mustafa Kemal Picardie’de, Fransa, 1910

Mustafa Kemal, 31 Mart Vakası’ndan sonra subayların siyasete karışmasının tehlikelerini sezmişti. Subaylar arasında yayılan particilik düşüncesi orduda düzen ve disiplinin bozulmasına neden olmuştu. Mustafa Kemal bu durumun gelecekte, vatanın bekası için tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini görmüştü. Bu nedenle ordunun siyasetten uzak durması gerektiği yönündeki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmıştı. Nitekim Balkan Savaşları sırasında Mustafa Kemal’in öngörüleri gerçekleşmiş ve ordumuz büyük bir felaketle karşılaşmıştır.